Erbo-de-la-Pandecousto
Orchis mascula
Orchidaceae
Autre noum : Coulos-de-gat.
Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.
Descripcioun :L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.
Usanço :Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Blachiero
- Iéusiero
- Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755
Tè-di-paure(-à-fueio-d'isop)
Lythrum hyssopifolia
Lythraceae Malvidae
Noms en français : Salicaire à feuilles d'hysope, Lythrum à feuilles d'hysope.
Descripcioun :Planto chanjadisso dins soun port, siegue rebalant au sòu, siegue drecho. Trachis dins lis ermas, li culturo e li prado umido. Suporto l'aigo-sau. Se destrìo di meno procho (Lythrum thesoides e Lythrum thymifolia) qu'a de petalo, pèr 6 (-1/+1) e mai longo (1,5 à 3 mm), a d'apendice dóu calice que soun dous cop mai long que li sepalo (fotò).
Usanço :Se dis que sougno li plago, sarro li car e èi vertuouso contro lou mau-de-terro (escourbut).
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Famiho classico : Malvidae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à nouvèmbre
Liò : Champ
- Pelouso umido
- Ermas
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum hyssopifolia L., 1753